Dr. Hüseyin Kâmi BÜYÜKÖZER
Hâfızayı Takviye Eden Sebepler
Hâfızayı zayıf düşüren illetlere mukabil, onu kuvvetlendirecek sebepler de mevcuttur. Bunların başında Allah’ın rızasına uygun, düzenli bir hayat, disiplinli bir çalışma, sistemli ve sürekli bir düşünsel ve zihinsel meşgale gibi hususlar gelir. Uzmanlara göre, “Beyin çok çalışırsa yorulur.” kanaati yanlıştır. Beynin yorulmasının sebebi onu çok çalıştırmak değil, yanlış kullanmak ya da onu hareketsiz bırakmaktan kaynaklanan hantallaşmadır. Evet, beyin çok çalışmaktan dolayı yorulmaz; aksine çalıştıkça gelişir, daha verimli hale gelir. Beyni yoran ve körelten çalışmak değil, boş durmak, düşünmemek, tefekkür etmemek, zararlı istikamette kullanmak ve iş yapmamaktır. Kullanılmayan organların köreldiği gibi hâfıza da doğru bir şekilde sürekli işletilmezse dumura uğrar.
Hafıza gücünü artırmak için, dengeli beslenmek, temiz havada egzersiz yapmak, bitkilerin şifalarından yararlanmak mümkün. Ancak ekseriya göz ardı ettiğimiz, bir diğer önemli yapılması gereken iş, dini hayatımızı tekrar gözden geçirerek, bugüne kadar ihmal ettiğimiz Allah’ın bizden istediği ibadet hayatımızı onarmak. Kısaca Helal ve Tayyib bir yaşam sistemine dönüş yapmak. Unutmayalım ki en büyük Hafız Rabbimizdir. O ise bize ‘şah damarımızdan daha yakın olduğunu bildiriyor’. Fakat bu yakınlıktan ekseriya habersiz gibi yaşıyoruz. Biran evvel bu yanlışlığımızı gidermeye çalışmalıyız. Rabbimiz de bu konuda bizi ikaz ediyor:
“Sana vahyedilen Kitabı oku ve namazı kıl. Muhakkak ki namaz hayasızlıktan ve kötülükten alıkoyar. Allah’ı anmak elbette en büyük ibadettir. Allah yaptıklarınızı bilir.” (Ankebut 45)
“O halde beni anın ki, ben de sizi anayım. Bana şükredin de nankörlük etmeyin. (Bakara 152)
“Ey îmân edenler! Allah’ı çokça zikredin!” (Ahzap 41)
“Allâh ’ın sizlere rızık olarak verdiği şeylerden helâl ve tayyib olarak yiyiniz! Eğer gerçekten Allâh ’a ibadet ediyorsanız, Onun vermiş olduğu nimetlere teşekkür ediniz” (Nahl 114)
Zihin Yorgunluğuna, Unutkanlığa, Hafıza Kaybına Şifa Veren Bazı Gıdalarımız:
Allah’ın yarattığı öyle nimetleri var ki eksiklikleri hafıza yorgunluğundan, hafıza kaybına, Alzheimer hastalığına kadar rahatsızlığa sebep olabiliyor veya bir başka sebepten meydana gelen bu arızalara şifa verici etki sağlıyorlar. Kısaca bu vesile ile bu nimetlerden söz edelim.
- Bal: Karabiber bal karışımı ile de hafızanızı güçlendirmeniz ve bu şekilde unutkanlıkgiderilebilir. Çörek otu: Çörekotu içerisindeki maddeler ruhsal-zihinsel rahatlama, iyileşme ve denge sağlar. Buna bağlı olarak dikkat dağınıklığı, ruhsal sıkıntı, zihin zafiyeti, ruhsal çöküntü, uyku bozuklukları önlenir, kişi canlılık kazanır
- Ceviz: Her gün bol miktarda ceviz yenilmesi, hafızayı canlı tutmaktadır. Görüntü olarak da beyni andıran bir özellik taşıması, dikkat çekicidir. Konsantrasyon güçlüğü için etkilidir.
- Üzüm: Özellikle kurutulmuş üzüm dimağı kuvvetlendirir. Sınav dönemlerinde öğrenciler için bulunmaz bir besin kaynağıdır. Unutkanlık için her gün yenilmelidir
- Soğan: Kan dolaşımını sağlayıcı ve kanı temizleyici etkiye sahiptir. Damarda tıkanıklık yapan maddelerin fonksiyonlarına engel olur. Beyinsel faaliyetleri artırır. Zihin yorgunluğuna iyi gelen soğan, adeta C vitamini deposu. Mikroplara karşı vücut direncini güçlendirirken, damar sertliği, grip, astım ve soğuk algınlığı gibi hastalıklara karşı vücudu koruyor. Böbreklerde taş ve kumların düşürülmesinde de önemli rol oynuyor.
- Sarımsak: Sarımsak fizyolojik yaşlanmayı ve yaşlanmaya bağlı hafıza kaybını yavaşlatıyor
- Biberiye: Dolaşım sistemini düzenleyici ve zihin açıcı etkisi bulunuyor.
- Karanfil: Çay gibi demlenip tatlandırılarak içildiğinde hafızayı kuvvetlendiriyor, zihni açıcı ve unutkanlığı geçirici etli gösteriyor. Bu çay, kalp çarpıntısına iyi geliyor. Ayrıca, dişleri kuvvetlendirici etkisi de var.
- Ahududu: İnsana zindelik verir. Zihinsel yorgunluğu giderici özelliğe sahiptir.
- Kırmızı biber: İçerdiği bolca C vitamini sayesinde, uyarıcı etki göstermektedir. Özellikle acı olanı tercih edilmelidir. Dimağı kuvvetlendirici olmasının yanı sıra, soğuk algılındığında meydana gelen ağrıların giderilmesi için de iyi bir kaynaktır.
- Buğday: Buğday unu; konsantrasyon bozuklukları ve ilgisizlik gibi durumlarda, dikkat eksikliğinde öğrencilerin yardımcısı olarak düşünülebilir. İçerdiği E vitamini sayesinde de hücrelerin yenilenmesinde rol oynar ve birçok mineralleri de içermektedir.
- Kereviz: Unutkanlığı ve sinir yorgunluğunu giderir, idrar sökücü özelliği var. B vitamini, demir ve kireç içeren kereviz, böbrek taş ve kumlarının düşürülmesine yardım eder, kan ve süt yapar, karaciğeri temizler. Şeker, yüksek tansiyon ve romatizmada da faydalıdır.
Hafızayı Güçlendiren Diğer Gıdalar
- Ciğer: Kuzu ciğeri en çok B12 içeren gıdalar arasında ilk sıralarda gelmektedir. Kuzu ciğeri aynı zamanda demir, fosfor, bakır, çinko, B6 vitamini ve A vitamini bakımından da zengindir.
- Balıklar: Genellikle omega 3 için önerilen balıklar aynı zamanda yüksek miktarda B12 içermektedir. 100 gram uskumru günlük B12 ihtiyacının 3 katını, somon 3 katını, ton yaklaşık 2 katını, lüfer ise %100’ünü karşılar.
- Sığır Eti, Kuzu Eti: Protein, çinko, demir bakımından zengin olan sığır ve kuzu eti aynı zamanda yüksek miktarda B12 içerir.
- Yumurta, Peynir, Yoğurt, Süt: Kalsiyum, protein, riboflavin (B2 vitamini) ve B12 vitamini içeren süt ve peynir çeşitleri ve yumurta mümkün mertebe her gün tüketilmelidir.