Dr. Hüseyin Kâmi BÜYÜKÖZER
Güney Afrika’da kardeş kuruluşumuz SANHA’nın periyodik BÜLTEN’inde yayınlanan bir yazı dikatimi çekti. Konu bütün ülkelerde geçerli olabilecek nitelikte olduğu için siz okuycularımıza da aktarrmayı uygun gördüm.
‘’Yüzyıllar boyunca İslam, dünyadaki hemen hemen her ülkeye yayıldı ve Müslümanlar her renkten ve milletten, sayısız kültürel ve geleneksel çeşitlilikle birçok dil konuşuyor ve insanlığın dörtte birini oluşturuyor. Varlıklarının merkez kodu Şeriattır (İslam hukuku). İlahi ve mukaddes, herşeyin Yaratıcısı olan Allah’ın kanunudur ve beşikten mezara kadar Müslümanların hayatına nüfuz eder. Helal gıda tüketmek ve Helal ürünlerle alışveriş yapmak imanın özünde vardır.
Bu nedenle, bireylerin tüketmek istedikleri ürünlerin Helal statüsünü yerel tedarikçileriyle doğrulamak için çaba sarf etmesi anlaşılır bir durumdur. Bir Haram durumun teyidi için gönüllü arkadaşlar ve aile fertleri arasında hevesle paylaşılır. Bir fare tıklaması veya ‘gönder’ düğmesine bir dokunuşla, sınırsız bir siber dünyadaki mesaj anında dünyanın farklı bölgelerine iletilir. Her ne kadar iyi niyetli olsa da, gönderenin kimliği ve konumu herhangi bir doğrulama yapılmadan yapılan bu yönlendirme, aynı marka ve ambalajdaki aynı ürünlerin aynı şirket tarafından üretildiği ve aynı şekilde teslim edildiği dünyanın diğer bölgelerindeki Müslümanlar arasında büyük bir kafa karışıklığına neden olabilmekte ve güvensizlik tohumları ekmektedir.
Piyasada çok sayıda örneği bulunan Çok Uluslu Şirketler dünyasında kesinlikle bir gerçek ve yaygın bir uygulamadır. Mesela, Avustralya’da üretilen Flora margarinlerde domuz kökenli maddeler kullanılırken, Güney Afrika’da Helal sertifikasına sahiptir. Kelloggs marka ürünlerin farklı pazarlarda Helal ve Helal olmayan olduğu ve bazıları farklı ülkeler tarafından paralel olarak ithal edildiği akla gelen bir diğer isimdir. Avustralya pazarında Yeni Gine’den çıkan Maggi erişteleri Helal değilken, Güney Afrika ve Malezya’da üretilenler Helal etiketi ile pazarlanmakta. Benzer bir durum, Helal statüsünün üretildiği ülkeye ve sertifikasyon gerekliliklerine bağlı olduğu Pringles, Doritos ve Lays cipsleri gibi patates cipsi ve atıştırmalıklarda da görülebilir.
Çok uluslu şirketlar, son ürünün tadını veya performansını değiştirmeden formülasyon değişiklikleri ve bileşen ikamesi dahil olmak üzere yerel kaynakları kullanarak ölçek ekonomilerini kaldırabilir. Üretimi yüksek maliyetli yerlerden düşük maliyetli yerlere kaydırabilir ve hatta üretimi dışarıdan temin edebilirler. Yerel üretim için büyük başlangıç maliyetleri harcamak zorunda kalmadan belirli rekabetçi fiyatlı ürünleri bir pazara getirebilmek için çapraz ticaret sinerjisinden yararlanırlar.
Bu nedenle, tek bir bölgesel alandaki bir ürünün Helal statüsünün dünyanın başka bir bölgesindeki ürünlere uygulanamayacağı açıktır. Bu nedenle, aşağıdaki güvenlik önlemlerini önemle tavsiye ederiz:
1-Her zaman mesajın kaynağını ve referans verilen ürün için üretim yerini doğrulayın.
2-Ayrıca bilgilerin güncel olduğunu doğrulayın.
3-Ürünün Helal durumunu doğrulamak için GİMDES’in Yardım Hattı ile iletişime geçin.
4-Mallar üzerinde Helal sertifikası iddiasında bulunan ancak ürünler üzerinde onay işaretini taşımayı reddeden ürünlere karşı dikkatli olun.
HELAL, GÜVENCESİNİN OLDUĞU YERDEDİR